Temat lekcji: Świat przedstawiony w powieści „Syzyfowe prace” Stefana Żeromskiego.
1.Zapoznaj się z wiadomościami umieszczonymi na stronie, szczególnie wysłuchaj nagrań fragmentów „Dzienników”, czyta. A .Ferency.
2. Przepisz do zeszytu wiadomości ze strony (8 oddzielnych slajdów z informacjami):
https://prezi.com/q9axpjfjsuxv/swiat-przedstawiony-powiesci-syzyfowe-pracequot-st-zeromskieg/
3. Zapamiętaj i zapisz w zeszycie:
Gawronki – rodzinna miejscowość Marcina Borowicza
Pajęczyn Dolny – rodzinna miejscowość Andrzeja Radka
Owczary – tu Marcin kończył szkołę elementarną
Pyrzogłowy – tu Andrzej kończył progimnazjum
Kleryków – tu znajdowało się gimnazjum Borowicza i Radka
Fakty z biografii Stefana Żeromskiego wykorzystane w „Syzyfowych pracach” –
losy Marcina Borowicza:
– pochodzenie z ubogiej szlacheckiej rodziny o tradycjach patriotycznych;
– uczeń gimnazjum kieleckiego (pierwowzór Klerykowa);
– wczesna śmierć rodziców (w powieści – matki);
– praca w roli guwernera na dworze szlacheckim;
– studia w Warszawie.
losy Andrzeja Radka:
– trudna sytuacja materialna;
– zwrócenie uwagi na niedolę ludu;
– utrzymywanie się z korepetycji.
losy Bernarda Zygiera:
– bunt narodowy, radykalizm społeczny;
– rozwijanie zainteresowania literaturą.
narracja trzecioosobowa, narrator wszystkowiedzący, język narratora jest emocjonalny, nasycony żargonem uczniowskim (np. Pewnej galówki w grudniu obydwaj bryknęli za miasto przed nabożeństwem, które w miejscowym kościele miało się odbyć o godzinie dziesiątej), rusycyzmami (np. Była to najbardziej zjadliwa
forma obrusienja, bo dobrowolnie, we wnętrzu własnych czaszek, stopniowo zaprowadzana przez młodzież), czasem gwarą (np. zdarzyło się pewnego razu, że mu karbowy wytatarował postronkiem skórę na plecach) – dla lepszego oddania realiów opisywanego świata. W opisach narrator stosuje środki stylistyczne, które sprawiają, że nabierają one wymiaru symbolicznego
4. a) Przypomnij sobie:
epitety – oddziałują na zmysły czytelnika (głównie zmysł wzroku), pozwalają bardzo plastycznie wyobrazić sobie
opisywaną przestrzeń;
metafory – oddziałują na emocje, oddają wrażenia zmysłowe, pogłębiają znaczenie fragmentów;
porównanie – przyroda opisana w tym fragmencie wydaje się być jak żywy organizm połączona z człowiekiem
i całym światem
4. b) Następnie z wybranego opisu przyrody z lektury „Syzyfowe prace” wypisz epitety, porównania i przenośnie.
5. Zapoznaj się z dodatkowymi informacjami:
Fakty, które nie zgadzają się z powieściową fikcją:
np. utrata obojga rodziców, próby pisarskie, choroby (gruźlica), niezdanie matury
Dodatkowe informacje, np.
– Stefan Żeromski opuścił dom jako dziecko, w okresie szkolnym mieszkał na różnych stancjach.
– Gawronki przypominają Ciekoty, w których spędził dzieciństwo przed śmiercią rodziców; Owczary to Psary, gdzie Żeromski przez rok przebywał u nauczyciela Strachowskiego, przygotowując się do podjęcia nauki w gimnazjum.
– Gimnazjum w Klerykowie to wspomnienie szkoły w Kielcach. Nauczyciele opisani w powieści też mają swoje pierwowzory we wspomnieniach pisarza.
– Stancje opisane w powieści przypominają miejsca zamieszkania Żeromskiego (stancja pani Czaplickiej przy ul. Starowarszawskiej – to lokum u „starej Przepiórzycy”, mieszkanie Radka u Płoniewiczów przypomina wynajmowane przez Żeromskiego u państwa Kisielewskich)
– W szkole fascynowała pisarza literatura romantyczna.
– Był słabym uczniem (trudności z algebrą), powtarzał klasy, często chorował i ostatecznie nie zdał matury.
– Andrzej Radek reprezentuje cechy samego pisarza (Żeromski przemierzał pieszo drogę ze swojej wsi do gimnazjum w Kielcach) oraz jego przyjaciela Jana Wacława Machajskiego.
– Przezwisko Antoniego Paluszkiewicza „Kawka” należało do samego Żeromskiego pracującego jako korepetytor (ze względu na chorobę i częsty kaszel).
Comments are closed.