Podsumowanie programu z elementami bajkoterapii

GRUPA „LEŚNE DUSZKI”

Podsumowanie programu z elementami bajkoterapii „ Bajka, czyli pierwsza pomoc w dziecięcych sprawach” w grupie 5-latków „Leśne Duszki” w roku szkolnym 2021/2022

Pierwsze nasze spotkanie, to spotkanie z małym misiem, który przywędrował do naszej grupy. „Leśne Duszki” poznały misia oraz wspólnie wybrały mu imię- Krzyś. Miś ten stał się członkiem grupy i towarzyszył nam w czasie zajęć i zabaw.

Podczas kolejnych zajęć po wysłuchaniu bajek „Królik Franek i tajemnica dobrej zabawy”, „Kacper nie dba o zabawki”  wspólnie utworzyliśmy GRUPOWY KODEKS PRZEDSZKOLAKA. Omówiliśmy zasady panujące w grupie, których staraliśmy się przestrzegać by zabawa, każdy dzień w przedszkolu był nie tylko wesoły, ale też bezpieczny. Na koniec każdy przedszkolak odbił na Kodeksie pomalowaną w farbie dłoń na znak, że będzie przestrzegał zawartych w nim zasad.

15 września obchodziliśmy Dzień Kropki  święto kreatywności, pokonywania ograniczeń oraz umacniania wiary we własne siły. Dzieci poznały historię Vashti, bohaterki „Kropki” Petera Reynoldsa. Tego dnia ubranka dzieci wzbogacone zostały akcentem kropek. Leśne Duszki uczestniczyły w wielu ciekawych zabawach, które pomogły im odkrywać talenty, poznawać swoje mocne strony, pobudzać wyobraźnię i wspólnie się pobawić. Powstały wyjątkowe i niepowtarzalne kropkowe dzieła sztuki.

Październik

„Leśne Duszki” poznawały zasady racjonalnego odżywiania. Zapoznały się z piramidą żywienia; poznały produkty zdrowe i nie zdrowe, dowiedziały się, jak istotne jest spożywanie 5 porcji warzyw i owoców dziennie oraz jak ważną rolę w naszym życiu odgrywa ruch i higiena. Poznały słynne powiedzenie „W zdrowym ciele zdrowy duch”. Z uwagą wysłuchały bajkę  „O Tadku niejadku, babci i dziadku” Ewy Chotomskiej i obejrzały filmik edukacyjny. Dowiedziały się, że należy zdrowo jeść, nie grymasić przy jedzeniu oraz próbować nowych smaków. Następnie jako sprawdzenie przyswojonych wiadomości wykonały zadania z kartami pracy.

Kolejne nasze spotkanie, to spotkanie z małym pajączkiem, który został odrzucony przez swoją grupę rówieśników w przedszkolu. Dzięki bajce „Mały pajączek” mogliśmy wspólnie zmierzyć się z tematem braku akceptacji, obrażania i wyśmiewania przez innych. Rozmawialiśmy o treści odwołując się do własnych doświadczeń i wyciągaliśmy wnioski. Poszukiwaliśmy wspólnie swoich mocnych stron i zdolności, które mamy (co niektórzy nawet pięknie potrafili je pokazać – świetnie wygimnastykowane ciało, taniec, czy śpiew). Bajka ta uzmysłowiła wszystkim, że nikt nie ma prawa nazywać się lepszym od innych, każdy ma jakieś swoje mocne strony i nie należy się z nikogo wyśmiewać. Po części teoretycznej nastąpiły działania praktyczne. Nasza grupa zamieniła się w jedną wielką pracownię artystyczną – powstawały różnorodne pająki z drucików oraz jeden wielki pająk z bibuły. Aby pająki nie czuły się nieswojo w naszej grupie, dzieci stworzyły dla nich fantastyczną, ogromną pajęczynę…Radości i zabaw tematycznych z udziałem pajączków nie było końca….

Listopad

W ramach realizowanego programu, na podstawie bajki terapeutycznej „Bajka o dwóch ołówkach”, skupiliśmy się na temacie przyjaźni i odrzucenia – dwóch niebywale ważnych i znaczących aspektach w życiu dziecka. Historia dwóch ołówków – przyjaciół – pozwoliła nam przybliżyć sobie obraz prawdziwego, oddanego przyjaciela, który mimo drwin i kpin pozostał wierny. Po rozmowach, wymianie zdań i przemyśleń, po niebywałej „burzy mózgów” i  tłumaczeniu sobie wzajemnie co to znaczy być szczerym, dobrym, pomocnym, umiejącym dotrzymywać tajemnicy, dzielącym się klockami i nie wystawiającym języka, zaczęliśmy tworzyć wizerunek prawdziwego przyjaciela – dzieci wybierały poszczególne hasła, odczytywały i zastanawiały się, czy to jest cecha prawdziwego przyjaciela czy też nie. W taki sposób stworzyliśmy duży plakat odzwierciedlający osobę, która mogłaby zostać przyjacielem. W naszym poszukiwaniu skupiliśmy się także na emocjach, które towarzyszą nam każdego dnia. Zastanawialiśmy się nad tym jak się czujemy, kiedy ktoś nam zrobi przykrość, nie dotrzyma tajemnicy lub odwrotnie – kiedy spędza z nami czas i jest miły, dobry, koleżeński. Bawiliśmy się z lusterkiem – nazywając i pokazując każdą emocję – od radości, szczęścia, zadowolenia po smutek, złość, żal i strach.  Podsumowaniem naszej aktywności było tworzenie portretów swoich przyjaciół, bo jak stwierdziły dzieci, przyjaciele są nam bardzo potrzebni.

„Brzydkie Kaczątko”- zajęcia miały na celu kształtowanie prawidłowych postaw wobec siebie i innych. Leśne Duszki uczyły się empatii. Po wysłuchaniu bajki zrozumiały, że wszyscy jesteśmy wartościowi, a inny nie znaczy gorszy. Wyśmiewanie i wyszydzanie sprawia innym przykrość.

26 listopada świętowaliśmy Dzień Pluszowego Misia. Dzieci wysłuchały fragmentu książki „O Misiu, który szukał przyjaciela”- opowiedzianą przez samotnego misia, który nie chciał być sam, szukał bliskiej osoby i znalazł ją w świecie dzieci. Poznały historię Święta Misia Leśne Duszki bawiły się przy piosenkach, w których bohaterami były misie, brały udział w różnych zabawach ruchowych, konkursach, quizach, zgadywankach, oraz wykonywały prace plastyczne. Dzień ten był wypełniony radością i śmiechem. Dzieci na zakończenie uroczystości zostały odznaczone dyplomami i medalami „Przyjaciela Pluszowego Misia”.

W grudniu odbyło się kolejne zajęcie dotyczące programu, w czasie którego dzieci zapoznały się z bajką Dziewczynka z zapałkami – celem głównym było uwrażliwienie na ludzką krzywdę i samotność oraz budzenie w dzieciach potrzeby oraz chęci pomocy bliźnim. Tego dnia dzieci zapoznały się i wyjaśniły znaczenie pojęć samotność, bezduszność, krzywda. Miały możliwość stworzenia własnego zakończenia poznanej bajki lepszego, szczęśliwszego. Wymieniały sposoby pomagania osobom skrzywdzonym przez los. Na zakończenie zajęć każde dziecko wykonało dobre serce, które udekorowało salę przedszkolną. Leśne Duszki brały również udział w akcji charytatywnej  „Szlachetna paczka”

Miś Krzyś opowiadał również przedszkolakom o swoich przygotowaniach do Świąt i rozterkach na temat otrzymywania prezentów za dobre zachowanie. Leśne Duszki wysłuchały „Bajki o wigilijnej gwiazdce”.   Zapoznały się  z tradycjami wieczerzy wigilijnej i Świąt Bożego Narodzenia, dowiedziały się, że „(…)w święta dzieci nie dostają prezentów za „coś”. Nie otrzymują ich za swoje zachowanie, złe bądź dobre, albo za to, czy coś zrobiły lepiej czy gorzej.                                                                                                                      Święta to magiczny czas, w którym to wspólne chwile są najważniejsze. Prezenty dostajemy nie za nasze zachowanie, a dlatego, że ktoś nas kocha i o nas pamięta. Dodatkowo, sprawianie radości drugiemu człowiekowi a pomoc, dobry uczynek to najlepsze prezenty jakie możemy podarować i otrzymać. I tego właśnie uczy nas tradycja otrzymywania prezentów pod choinkę. Relaksację umiliła przedszkolakom bajka motywacyjna „Jesteś kimś wyjątkowym”.

STYCZEŃ  W ramach programu przenieśliśmy się w do krainy Kopciuszka Braci Grimm, poznaliśmy nie tylko wartości jakie płyną z szanowania innych, ale również z pracowitości, skromności i wytrwałości. Leśne Duszki porządkowały ilustrację do baśni zgodnie z kolejnością wydarzeń, określały cechy charakteru poszczególnych bohaterów baśni. Zachęcone postawą Kopciuszka z chęcią pomagały mu oddzielać groch od fasoli, a następnie przepięknie posprzątały swoją salę.

Leśne Duszki poznały również historię pewnego „Kruka- fascynującego, głównego bohatera wierszowanej opowieści, który pojawił się w obcym mieście, poznawał lokalne zwyczaje ale niestety miał problemy z nawiązaniem kontaktu z innymi ptakami, ponieważ nie był przez nich rozumiany. Wspólne okazja do czytania „Kruka, co kracze pokrakanie”  była okazją do pokrakania i poćwiczenia z przedszkolakami wymowy głoski „r”, zachętą do nauki obcych języków i poznania flag europejskich państw oraz ciekawego punktu wyjścia do rozmów o tolerancji w stosunku do obcokrajowców. Leśne Duszki uczyły się również, w jaki sposób mogą pomagać ptakom zimującym w Polsce, co mogą dawać im do jedzenia i jak ważne są te małe stworzenia dla nas. Uwrażliwialiśmy dzieci, chcąc wykształcić w nich postawę odpowiedzialności za świat zwierząt i środowisko naturalne. Systematycznie uzupełnialiśmy nasz karmnik smakołykami dla ptaszków umieszczony na parapecie za oknem w naszej sali, jak również pozostałe na terenie przedszkola. Wiosną i latem ptaki odwdzięczają się Nam radosnymi trelami.

Wysłuchanie bajki „O rybaku i złotej rybce- była świetnym sposobem, aby porozmawiać z dziećmi o ich różnych (licznych marzeniach). Leśne Duszki bez problemu odczytały morał płynący z baśni: chciwość nie popłaca, a myślenie o kolejnych zachciankach nie pozwala się cieszyć z tego, co już posiadamy. Na koniec zajęć dzieci mogły pobawić się w wędkarzy i rozwinąć swoje zdolności manualne.

Bajka Czerwony Kapturek uświadomiła przedszkolakom, jakie zagrożenia mogą płynąć z kontaktów z osobami obcymi. Zrozumiały, że należy unikać kontaktów z osobami nieznajomymi, nie powinno się z nimi rozmawiać, oraz nie można podawać im swojego adresu zamieszkania, a w sytuacji zagrożenia głośno krzyczeć i wzywać pomocy. Leśne Duszki miały możliwość odgrywania scenek z użyciem kukiełek Czerwonego Kapturka i wilka. W trakcie tej zabawy przedszkolaki mogły wykorzystać zdobytą wiedzę o unikaniu kontaktów z nieznajomymi, a także rozwijały wyobraźnię oraz swoje zdolności aktorskie.

Dnia 03.02.2022r. przedszkolaki wzięły udział w wirtualnym spotkaniu z twórcą literatury dla dzieci i młodzieży panem Waldemarem  Cichoniem autorem cyklu książek o kocie Cukierku. Dzieci z zainteresowaniem wysłuchały krótkiej informacji o życiu i twórczości autora, poznały etapy powstawania książki począwszy od pomysłu do oddania gotowej książki do rąk czytelnika. Dowiedziały się skąd autor czerpie pomysły i inspiracje. Zadawały wiele pytań, z których żadne nie pozostało bez odpowiedzi. Pani Waldemar w zabawny i przystępny dla dzieci sposób zachęcał do obcowania z literaturą i podejmowania prób samodzielnego tworzenia.  Spotkanie było doskonałą lekcją interpretacji tekstu literackiego, który z ust autora trafiał nie tylko do uszu ale bezpośrednio do wyobraźni słuchających, a pojawienie się na ekranie głównych bohaterów książek- kota Cukierka i kotki Tradycji wywołało ogromną radość wśród dzieci.

W lutym w kalendarzu świąt nietypowych widnieją dwa ciekawe dni. Trzynastego lutego obchodzony jest Dzień Dobrego Słowa, a dzień później – Walentynki. Leśne Duszki połączyły radość płynącą z tych dwóch interesujących dni i uczestniczyły w zabawach, w których uczyły się nazywać swoje emocje, mówiły o uczuciach, aby coraz bardziej świadomie budować swoje wyobrażenie o drugiej osobie. W ramach realizowanego programu „Bajka, czyli pierwsza pomoc w dziecięcych sprawach, Pani Aleksandra przeczytała nam pełną ciepła zimową opowieść o przyjaźni, sile współdziałania i co najważniejsze przebywaniu razem. „Najlepsza zupa na świecie” książeczkę o historii pewnego posiłku przygotowanego przez zwierzątka w cudownych okolicznościach, podczas wspólnego biesiadowania. Spotkanie było też okazją do wykonania Walentynek dla osób, których dzieci darzą ciepłym uczuciem.

Marzec

W ramach programu „Leśne Duszki” udały się również na wycieczkę do Biblioteki szkolnej. Dowiedziały się, na czym polega praca bibliotekarza. Okazało się że to nie tylko wypożyczanie książek, ale również powiększanie zbiorów, naprawienie zniszczonych książek, a także promowanie  czytelnictwa. Przedszkolaki z wielką radością zapoznały się z magicznym dla nich miejscem. Miały możliwość przejścia pomiędzy regałami w bibliotece i czytelni. Co ważne, „Leśne Duszki” dowiedziały się, jak można zostać czytelnikiem biblioteki i jak należy się w niej zachować. Wszystkim przedszkolakom bardzo spodobały się niezwykle kolorowe książki, które mogły obejrzeć. Spotkanie w bibliotece nie mogło się odbyć bez głośnego czytania. Dzieci miały okazję wysłuchać bajki pt. „Bajka o pszczółce” Marii Molickiej, z której dowiedziały się, że każdy z nas szukając może odnaleźć swój talent i być w wybranej dziedzinie najlepszym. Po powrocie do sali dzieci wykonały piękne prace plastyczne do poznanej bajeczki, której bohaterką była pszczółka.                                                                                          Leśne Duszki podczas zabawy opowiedziały naszemu przyjacielowi misiowi – Krzysiowi czego mogą go nauczyć, następnie w przygotowanych przez siebie kuferkach umieściły obrazki tych rzeczy, które potrafią robić, w czym są dobrzy i do czego mają predyspozycje.

Realizując program bajka czyli pierwsza pomoc w dziecięcych sprawach po wsłuchaniu opowiadania pt. „Zespół Dawna Piotrka” z książki „Jak mówić o niepełnosprawności” Julii Borkowskiej przedszkolaki nie tylko dowiedziały się czym jest zespół Dawna ale także poznały problemy z jakimi zmierzają się inne niepełnosprawne osoby. Przedszkolaki w toku zajęć dostrzegały i wymieniały różnice w wyglądzie dzieci prezentowanych na fotografiach, określały także emocje i uczucia osób niepełnosprawnych. W wypowiedziach dzieci widoczna była ich wrażliwość, empatia i tolerancja na odmienność innych ludzi. Mogły też wcielić się w osoby niepełnosprawne pokonując tor przeszkód  z zaciemnionymi okularami z pomocą kolegi/koleżanki.  21 marca na znak solidarności z osobami z zespołem Dawna, a właściwie trisomią 21 założyły kolorowe skarpetki nie do pary symbolizujące niedopasowanie społeczne osób z tym zespołem i błąd genetyczny- dodatkowy trzeci chromosom w 21. Wykonały również plakat- z kolorowych sylwet skarpetek które wcześniej pokolorowały. Leśne Duszki wiedzą, że każdy z nas jest inny, ale wszyscy zasługujemy na szacunek i pomoc.

Podczas zajęć dzieci wysłuchały bajki, pt. „Postaw się na moim miejscu” Książka ta, oprócz interesującego tekstu, oraz pięknych ilustracji zawierała w sobie bardzo wartościowy morał, który został podkreślony i omówiony. Płynęło z niego przesłanie, że przyjaźń, pomoc i dzielenie się z innymi są ważniejsze niż posiadanie. Ta urocza książka pokazuje, jak siła przyjaźni pomaga przetrwać trudne chwile w życiu. Nawet gdy po drodze spotykają nas niekoniecznie miłe niespodzianki.

Wysłuchanie bajki o Zuzi Małgorzaty Owczarek stało się punktem wyjścia do rozmowy, poinformowania i przygotowania dzieci, do przyjęcia do grupy koleżanki z Ukrainy, która uciekła przed wojną. Wszyscy, jako wspólnota przedszkolna, stajemy  przed wyzwaniem zapewnienia opieki i kompleksowej pomocy – w pierwszej kolejności w odzyskaniu poczucia bezpieczeństwa, spokoju i równowagi emocjonalnej oraz optymalnej integracji z rówieśnikami. Z wielką dumą  możemy stwierdzić że „Leśne Duszki”  bardzo miło i ciepło przyjęły koleżankę do swojej grupy i każdego dnia swoją empatyczną postawą, nawiązują coraz to lepsze kontakty. Dziewczynka szybko oswoiła się z nowym otoczeniem a nawiązywanie kontaktów nie sprawiało jej większego problemu. Bardzo się cieszymy, że możemy uczestniczyć w tworzeniu namiastki normalnego, pokojowego życia w naszej małej rodzinie przedszkolnej.

„IGIEŁKA I KROKODYLE ŁZY” A. Borowiecka. Leśne Duszki z uwagą wysłuchały bajki o cieniutkiej Igiełce ukrytej w szafce pielęgniarki. Była Ona wyśmiewana przez Syropy i Bandaże, które czuły się bardziej potrzebne pacjentom. Okazało się jednak, że pielęgniarka najczęściej korzystała właśnie z Igiełki. Analizując treść bajki, wspólnie doszły do wniosku, że ukłucia (zastrzyki, szczepienie) są niekiedy potrzebne i niejednokrotnie mogą uratować komuś zdrowie i życie. Dzieci wiedziały, że dzięki pobieraniu krwi można sprawdzić, czy są zdrowe i mogą biegać, bawić się i chodzić na spacery.  Leśne duszki odwoływały się do swoich wspomnień i opowiadały o przeżyciach związanych z wizytą w gabinecie pielęgniarki. Badania lekarskie wywołują u nich niepokój, a niektóre przykre wspomnienia zapadły im na zawsze w pamięć. W zabawie sensorycznej dzieci rozpoznawały dotykiem przedmioty kojarzone z pracą pielęgniarki, które były zgromadzone w worku i zastanawiały się, do czego dany przedmiot służy. Nauczyły się, w jaki sposób udzielić pomocy, gdy ktoś się skaleczy. Wiele radości przyniosła dzieciom zabawa, w której mogły wcielić się w rolę pielęgniarki i pielęgniarzy, udzielając rozmaitej pomocy swoim pacjentom –  misiowi Krzysiowi i lalkom. Wszystkie dzieci zgodnie stwierdziły, że nigdy nie mogą samodzielnie sięgać po lekarstwa i zażywać leki bez nadzoru dorosłego. Dzieci bardzo mądrze i odpowiedzialnie uzasadniały swoje twierdzenie. Na zakończenie zajęć dzieci ozdabiały portret Igiełki, dorysowując elementy, które uczynią ją mniej straszną, bardziej lubianą przez pacjentów. W celu oswajania dzieci z zawodem pielęgniarki, zmniejszania lęku i strachu przed zastrzykami i opatrunkami, został urządzony w sali „Gabinet pielęgniarski”. Zgromadzone w nim bezpieczne przedmioty (opakowania po tabletkach, plasterki, bandaże, gaziki, itp.) znajdowały się w zasięgu dzieci tak, by podczas zabaw dowolnych i pod bacznym okiem nauczyciela, mogły z nich korzystać. Kącik z gabinetem pielęgniarskim cieszy się wielkim powodzeniem!

Na zakończenie programu zorganizowany został konkurs literacko – plastyczny „Nasze bajeczki”. Wykonane prace zebrane zostały w całość i stworzyły książeczkę z bajkami naszych przedszkolaków.

Małgorzata Jastrząb

Kamila Otrębska-Rajca