Wielkanoc w Polsce jest bardzo bogata w różnorodne świąteczne zwyczaje. Część z nich w zależności od regionu jest wciąż kultywowana, część odchodzi w zapomnienie . Wiekowe tradycje to święcenie pokarmu ,malowanie pisanek czy Śmigus- Dyngus . Ale, czy słyszeliście o takich ludowych zwyczajach jak; pogrzeb żuru i śledzia, pucheroki, walatka ,wieszanie Judasza, Siuda Baba, Emaus czy kurek dyngusowy? Otóż te dawne zwyczaje w niektórych regionach zachowały się do dziś. W podkrakowskich wsiach spotkamy jeszcze pucheroki , ubrani chłopcy z wysokimi czapkami z kolorowej bibuły , wygłaszają oracje oparte na dawnych pieśniach wielkopostnych ,wierszach w zamian za drobne podarki. Pogrzeb żuru i śledzia urządzano tuż po zakończeniu postu, wieszano śledzia z tektury na drzewie, a gar z żurem wylewano do ziemi. Do dzisiaj w niektórych domach bawiono się w tzw. walatki , której celem było stukanie się czubkami jajek lub toczenie pisanek tak ,aby się rozbiły. Wygrywała osoba, której jajko rozbiło pisankę przeciwnika. Dzisiejszy Śmigus- Dyngus to dawniej dwa odrębne zwyczaje. Śmigus to symboliczne smaganie witkami wierzbowymi po nogach i oblewanie zimną wodą .Dyngus to wykupienie od oblewania wodą , oczywiście , gdy panna nie chciała być smagana i oblewana. Do dzisiaj w podkrakowskich wsiach spotkamy jeszcze Emaus– odpust połączony z kiermaszami ludowych wyrobów.
Rękawka- to zwyczaj toczenia po kopcu Krakusa jajek, pierników, jabłek, które trafiały do biedniejszych oraz dzieci. Śmiergust to Lany Poniedziałek znany na Śląsku. Zbliżające się Święta Wielkanocne to okazja zapoznania się z dawnymi tradycjami i zwyczajami , które choć pochodzą sprzed setek lat , przetrwały do dziś kultywowane i silnie zakorzenione w niektórych regionach .
Wesołych Świąt!
A.Niekurzak
Comments are closed.