Choroby wywoływane przez palenie tytoniu

Choroby wywoływane przez palenie tytoniu
Palenie tytoniu powoduje wiele bardzo poważnych chorób, szczególnie chorób nowotworowych, układu oddechowego i układu krwionośnego…

Zobacz film: „Ile papierosów szkodzi?” https://wideo.wp.pl/ile-papierosow-szkodzi-6355701265475713v

Powszechnie znane choroby wywołane paleniem tytoniu:
rak płuc, jamy ustnej, krtani, gardła, przełyku, trzustki, żołądka, nerek, pęcherza moczowego, szyjki macicy i niektóre typy białaczki;
niewydolność oddechowa, rozedma płuc, ostre zapalenie oskrzeli i ostre infekcje dróg oddechowych;
udar mózgu, zawał serca, zgorzel (gangrena), tętniak, nadciśnienie i miażdżyca.
Wiadomo również, że palenie tytoniu jest przyczyną 90 proc. wszystkich przypadków nowotworów płuc.

Inne choroby związane z paleniem

Obecnie wiadomo także, że uzależnienie od nikotyny może powodować kataraktę, zapalenie płuc i tętniaka aorty.

Palenie w poważny sposób wpływa również na układ rozrodczy. Może powodować poronienia, przedwczesne porody, niską wagę dziecka, nagłą śmierć noworodka i niektóre choroby dziecięce, takie jak np. ADHD. Noworodki palących matek ważą średnio 200 gramów mniej niż dzieci matek niepalących.

Co więcej, nie tylko osoby palące są narażone na zgubne skutki nikotyny. Miliony osób, w tym połowa dzieci na świecie, są narażone na dym papierosowy. Zjawisko to określa się jako bierne palenie. Istnieją badania, które dowodzą związki między paleniem biernym a wzrostem ryzyka chorób układu krwionośnego, raka płuc i innych nowotworów, astmy i innych chorób dróg oddechowych u osób dorosłych oraz astmy i innych chorób dróg oddechowych, zapalenia ucha i nagłej śmierci łóżeczkowej u dzieci.

Oprócz chorób wywoływanych przez czynne i bierne palenie tytoniu, uzależnienie od nikotyny jest samo w sobie jednostką chorobową uznaną przez Międzynarodową Klasyfikację Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10 (ang. International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems), jako choroba przewlekła, której często towarzyszą nawroty, uzależnienie od tytoniu. Wymaga odpowiedniego leczenia.

Statystyki wykazały, że palenie tytoniu powoduje więcej zgonów rocznie niż wirus HIV, zażywanie narkotyków, nadużywanie alkoholu, wypadki samochodowe i zabójstwa łącznie.

Jednakże, o ile dość dobrze znane są negatywne skutki palenia wobec zdrowia organizmu, skutki długotrwałego palenia tytoniu, odbijające się na innych obszarach, takich jak pamięć, zdolność uczenia się i koncentracji nie są do końca poznane.

Chociaż niektóre badania wykazały, że nikotyna w papierosach może poprawić koncentrację i uwagę (dzięki czemu palacze czują się bardziej czujni), chodzi o coś więcej niż tylko nikotyna w papierosach. Używki te zawierają ponad 4000 substancji chemicznych. Ponad 50 z nich znane są jako toksyczne związki występujące w przyrodzie i są to między innymi tlenek węgla, który znajduje się z spalinach samochodowych, butan w zapalniczkach i arsen, amoniak i metanol zawarte w paliwie rakietowym. Uważa się, że długoterminowe gromadzenie się tych toksycznych substancji chemicznych może spowodować uszkodzenie mózgu, co prowadzi do zaburzenia w uczeniu się i zapamiętywaniu.

Długotrwałe palenie osłabia też pamięć roboczą i prospektywną, które wykorzystywane są do codziennych zadań, takich jak pamięć o wszystkich spotkaniach lub przyjmowanie leków na czas. Palenie powoduje także zaburzenia funkcji wykonawczych, które przeszkadzają w wykonywaniu zaplanowanych działań oraz w skupieniu się na bieżącej czynności bez zwracania uwagi na zakłócenia.

W pierwszym badaniu na ten temat, zespół naukowców z angielskiego uniwersytetu wykazał, że ci, którzy piją i palą w większych ilościach, wykazują większe deficyty w pamięci prospektywne.

Wyniki badań zostały opublikowane w czasopiśmie „Frontiers in Psychiatry”.

Badania wykazują także, że takie same efekty zdrowotne wywołuje tak zwane bierne palenie. Bierni palacze w równym stopniu narażeni są na raka płuc, choroby układu krążenia i problemy ze zdolnościami poznawczymi i pamięcią. Wpływa zatem nie tylko na zdrowie, ale te Może to być związane ze wzrostem grubości kory mózgowej – zewnętrznej warstwy mózgu, która odgrywa kluczową rolę w procesie przetwarzania informacji i pamięci. Kora naturalnie rozrzedza się z wiekiem, ale palenie może pogorszyć ten efekt. Rzucenie palenia poprawia zdrowie i prowadzi do poprawy funkcji poznawczych i ma wpływ na wiele innych dziedzin życia, takich jak edukacja i praca.

Jak skutecznie rzucić palenie?
Rzucanie palenia nie jest rzeczą prostą i powinno być nadzorowane przez specjalistę, szczególnie gdy uzależnienie od tytoniu jest długotrwałe lub osoba rzucająca nałóg często podejmuje próby odstawienia papierosów i równie często do nich wraca. Zerwanie z nałogiem jest dodatkowo utrudnione, gdy równocześnie występuje uzależnienie fizyczne i psychiczne. Istnieją różne metody pozwalające zwalczyć oba typy uzależnienia.

Rzucenie palenia w każdym momencie życia stopniowo obniża poziom ryzyka chorób serca, układu oddechowego i nowotworów, a po kilku latach nawet całkowicie wyrównuje go z osobami, które nigdy nie paliły. Dlatego tak ważne jest jak najszybsze podjęcie kroków zmierzających do zwalczenia tego śmiercionośnego nałogu, w trosce o zdrowie własne i swoich bliskich.

Korzyści wynikające z zaniechania palenia widoczne są niemal natychmiast:

w ciągu 20 minut zmniejsza się tętno i ciśnienie krwi,
w ciągu 12 godzin stężenie tlenku węgla we krwi spada do normalnego poziomu,
w ciągu 2-12 tygodni poprawia się krążenie i praca płuc,
rok po zaprzestaniu palenia ryzyko choroby wieńcowej jest o połowę niższe niż u osób palących,
okresie 5-15 lat od zaniechania palenia ryzyko udaru mózgu zmniejsza się do poziomu występującego wśród osób niepalących,
piętnaście lat po zaprzestaniu palenia ryzyko rozwoju choroby wieńcowej jest takie jak u osób, które nigdy nie paliły.