Temat lekcji: Szkoła dawniej i dziś.
1. Zapisz w zeszycie definicję:
rusyfikacja- narzucanie kultury rosyjskiej, języka rosyjskiego jako przejaw polityki wynaradawiania stosowany przez władze carskie w okresie zaborów.
2. Zapisz w zeszycie odpowiedzi na pytania poniżej:
a) Jakie metody rusyfikacji stosowano w szkole w Owczarach?
b) Z jakim przykładem metod rusyfikacji mamy do czynienia podczas dostawania się uczniów do gimnazjum?
c) Jak wyglądały lekcje języka polskiego?
d) Jakie nowe zarządzenia wprowadzono w późniejszych latach nauki w Klerykowie?
e) Co byście zmienili w gimnazjum w Klerykowie?
Przykładowe odpowiedzi:
1. Z obrazem szkoły rosyjskiej w „Syzyfowych pracach” po raz pierwszy spotykamy się w szkole elementarnej w Owczarach, do której uczęszczał jeden z bohaterów utworu – Marcin Borowicz. W tej niewielkiej szkole nauczał Ferdynand Wiechowski i to on wprowadził obowiązek mówienia wyłącznie po rosyjsku. Kazał on nawet swoim uczniom śpiewać utwory kościelne po rosyjsku. Mimo usilnych starań nie mógł zapanować nad uczniami i nad swoją żoną, która uczyła niektóre dzieci języka polskiego.
2. Kolejnym przykładem rusyfikacji w szkole było to, że uczniowie, którzy chcieli zdawać do klasy wstępnej gimnazjum, musieli mówić dobrze po rosyjsku i w tym celu przeprowadzano egzamin. Niesprawiedliwe było to, że uczniowie, których rodzice umieli mówić po rosyjsku, były traktowane łagodniej i miały większą szansę na dostanie się do tej klasy. Natomiast dzieci, których rodzice nie znali tego języka, byli traktowani z pogardą.
3. Najjaskrawszym przykładem rusyfikacji jest prowadzenie lekcji języka polskiego po rosyjsku. Lekcje te były nieobowiązkowe, a nauczyciel obawiał się konsekwencji prowadzenia lekcji po polsku i dlatego nie starał się zachęcać uczniów do uczenia się języka polskiego.
4. W późniejszych latach nauki wprowadzono jeszcze gorsze sposoby rusyfikacji. W szkole w Klerykowie stosowano różnorodne kary cielesne za głośne rozmawianie w języku polskim. Zakazywano czytania polskich książek. W celu niedopuszczenia do czytania zakazanej literatury przeszukiwano stancje, w której mieszkali uczniowie i ich śledzono. Pozornie życzliwi i pomocni nauczyciele i dyrektor w szpiegostwo i donosicielstwo wciągali także uczniów, którzy osłabiali więzi między kolegami i nieświadomie uczestniczyli w procesie rusyfikacji.
5. Uzupełnij tabelę informacjami na temat klerykowskiego gimnazjum.
pierwsza rubryka : Gimnazjum w Klerykowie
druga rubryka: Szkoła współczesna:
Uczymy się w naszym ojczystym języku.
Nie zabrania się nam mówić po polsku w czasie przerw.
Nie stosuje się wobec nas kar cielesnych i nie nakazuje się nam siedzenia w kozie.
Nie jesteśmy obserwowani i przesłuchiwani.
Nauczyciele pilnują naszego bezpieczeństwa, ale nie prowadzą tajnego nadzoru nad uczniami.
6. Umieść we właściwych miejscach numery odpowiadające nazwom uczuć, które towarzyszyły Marcinowi Borowiczowi w podanych sytuacjach.
1 zaślepienie, 2 zdziwienie, 3 słabość, 4 wzburzenie, 5 bierność, 6 wzruszenie
Bohater podczas rozmowy z dyrektorem na temat wystąpienia kolegi Waleckiego.
Chłopiec w trakcie słuchania recytacji utworu Adama Mickiewicza.
Comments are closed.