Dawne zwyczaje ludowe i tradycje wielkanocne – czy je znasz ?

Wielkanoc w Polsce jest bardzo bogata w różnorodne świąteczne zwyczaje. Część z nich w zależności od regionu jest wciąż kultywowana, część odchodzi w zapomnienie . Wiekowe tradycje to święcenie pokarmu ,malowanie  pisanek czy Śmigus- Dyngus . Ale, czy słyszeliście o takich ludowych zwyczajach jak; pogrzeb żuru i śledzia, pucheroki, walatka ,wieszanie Judasza, Siuda Baba, Emaus czy kurek dyngusowy? Otóż te dawne zwyczaje w niektórych regionach zachowały się do dziś. W podkrakowskich wsiach spotkamy jeszcze pucheroki ,  ubrani chłopcy z wysokimi czapkami z kolorowej bibuły , wygłaszają oracje oparte na dawnych pieśniach wielkopostnych ,wierszach w zamian za drobne podarki. Pogrzeb żuru i śledzia urządzano tuż po zakończeniu postu, wieszano śledzia z tektury na drzewie,  a  gar  z  żurem wylewano do ziemi. Do dzisiaj w niektórych domach bawiono się w tzw. walatki , której celem było stukanie się czubkami jajek lub toczenie pisanek tak ,aby się rozbiły. Wygrywała osoba, której jajko rozbiło pisankę przeciwnika. Dzisiejszy Śmigus- Dyngus to dawniej dwa odrębne zwyczaje. Śmigus to symboliczne smaganie witkami wierzbowymi po nogach i oblewanie zimną  wodą .Dyngus to wykupienie od oblewania wodą , oczywiście , gdy panna nie chciała być smagana i oblewana. Do dzisiaj w podkrakowskich wsiach spotkamy jeszcze  Emaus–  odpust  połączony z  kiermaszami   ludowych wyrobów.

Rękawka- to zwyczaj  toczenia po kopcu Krakusa  jajek, pierników, jabłek, które trafiały do biedniejszych oraz dzieci. Śmiergust  to Lany Poniedziałek znany na Śląsku.  Zbliżające się Święta Wielkanocne to okazja zapoznania się z dawnymi tradycjami i zwyczajami , które choć pochodzą sprzed setek lat , przetrwały  do dziś kultywowane i silnie zakorzenione w niektórych regionach .

Wesołych Świąt!

A.Niekurzak

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Przejdź do treści